Saturday, 18 October 2008

Enlgish playwright Mark Ravenhill on life and work in Armenia


As I mentioned in my post about MetastaZ gay-themed theatre play in Vanadzor, Armenia, English playwright Mark Ravenhill was in Armenia in October as part of HighFest festival.
Wikipedia: His most famous plays include Shopping and Fucking (first performed in 1996), Some Explicit Polaroids (1999) and Mother Clap's Molly House (2001). He made his acting debut in his monologue Product, at the Edinburgh Festival in 2005. He often writes for the The Guardian arts section.

In 1997, Ravenhill became the literary director of a new writing company, Paines Plough. In 2003, when Nicholas Hytner took over as artistic director of the National Theatre, Ravenhill was brought in as part of his advisory team. In the mid-nineties, Ravenhill was diagnosed as HIV+, his partner of the early 1990s having died with AIDS.
Mark Ravenhill shares his impressions of Armenia and writes about his most recent work there in The Guardian.

I'm in Armenia directing my play. It's going well - even if no one has a clue what I'm saying

More than a decade ago, the statue of Lenin was removed from Republic Square, the heart of the city of Yerevan. Now the square is dominated by a massive water feature. This eye-catching, if rather kitsch, landmark in the new capitalist Armenia spits out great plumes of water in time with the blasts of popular classical music booming out of concealed speakers.

The Armenian people have moved on from their Soviet past. The new cafe society of young couples parading in their Italian clothes is more reminiscent of Milan than Minsk. But there is one legacy of the Soviet past that Yerevan has held on to. The city, with more than 1 million inhabitants, has a tremendous appetite for theatre: there are no fewer than 12 working companies, and an audience that's enthusiastic for all kinds of performance. During the Soviet era, the challenge for Moscow was to balance the introduction of Russian ideas and language with a respect for local culture. Drama was an excellent tool: both Russian and Armenian theatre was supported and promoted by the Soviet state. And the Armenians have preserved this theatrical legacy.

I'm in Yerevan to direct a translation of one of my Shoot/Get Treasure/Repeat plays, a 20-minute work called Paradise Lost. I have an impressive Armenian cast. Part of the Soviet legacy is the high standard of actor training. The quality of the acting is astonishing. So, too, is the loyalty countries such as Slovenia, Georgia and Lithuania still show to a Russian idea of theatre: large ensemble companies, actors working together for a lifetime, lengthy rehearsal periods, visionary directors. While all around them everything is being privatised, actors and audiences have held on to a form of theatre that, by the logic of market forces, should have disappeared long ago.

There is a barrier for me to cross: I don't speak any Russian or Armenian, and the cast doesn't have any English. I've been given an interpreter, an enthusiastic - but not exactly fluent - English speaker. And so rehearsals have taken an unusual course. After the briefest of introductions, in which I tried to summarise the play in a single sentence and gave a few key notes for each character, we hit the stage, slowly working through a couple of pages a day. I've found myself standing at the footlights, beating out the tempos for different sections with a book, holding my hand up to indicate the length of pauses, tapping my head to indicate changes of thought or intentions for the characters. I've focused on giving the actors concrete physical moments to play. I've even demonstrated actions - something many British actors would consider an insult to their craft.

The results occasionally look like the kind of coarse acting you can find anywhere in the world. But at other times, this commitment to the physical has produced exciting results that seem more like the theatre I've seen in mainland Europe than the type of work you usually see on British stages.

Some blimpish Brits still insist that theatre from other countries is more physical and visual than ours because they don't have our language, which - so the argument goes - is the richest in the world. I don't buy this. Surely Goethe, Molière and Chekhov couldn't have been inspired to produce the world's greatest plays in impoverished languages? But it is true that British audiences are unusually attuned to the nuances of language: they can smell a hint of irony quicker than theatre-goers anywhere else.

This ear for language is surely the greatest strength, but also the greatest weakness, of the British stage. Perhaps we should think a little less about the words. Here in Armenia, I'm learning to unlock the meaning of a play without understanding a word the actors are saying. It's a fascinating lesson.

*photo - via The Guardian

2 comments:

artmika said...

Aravot's report and brief interview with Ravenhill (in Armenian):

ՍԿԱՆԴԱԼԱՅԻՆ ՌԱՎԵՆՀԻԼՆ ՈՒ ՀԱՅԵՐԸ

Բրիտանացի դրամատուրգի «Դրախտը կորսված է» պիեսի բեմադրությունը հայ հանդիսատեսի կողմից միանշանակ չընդունվեց:

«Հայֆեստ» միջազգային փառատոնն իր ներկայությամբ պատվում էր Միացյալ Թագավորությունից ժամանած, համաշխարհային մեծության դրամատուրգ Մարկ Ռավենհիլը, որին կոչում են ժամանակակից Շեքսպիր: Նա նաեւ «նոր դրամայի» հիմնադիրներից է: Ռավենհիլի Shopping and fucking պիեսը ռեկորդակիր է՝ բեմադրված լինելու ու տարբեր լեզուներով թարգմանվելու առումով, այն 90-ականների համաշխարհային թատերական կյանքում համարվել է երեւույթ: Թատերական հանրությանը հայտնի են նաեւ նրա Faust is dead, Sleeping Around, The cut, Pool (No water), Product գործերը: Սկանդալային համբավ ունեցող դրամատուրգը, որի հերոսները մարմնավաճառներ, գողեր, թմրամոլներ, ոչ ավանդական կողմնորոշում եւ այլ «արժանիքներ» ունեցող մարդիկ են, հայ դերասանների (Յուրի Իգիթխանյան, Երվանդ Ենգիբարյան, Տաթեւիկ Մելքոնյան, Զարուհի Անտոնյան) մասնակցությամբ բեմադրել էր «Դրախտը կորսված է» պիեսը՝ «Կրակիր, վերցրու գանձը: Կրկնիր» ժողովածուից, որի տեքստը ռուսերեն էր թարգմանել Տատյանա Օսկոլկովան:

25 րոպեանոց ներկայացման պրեմիերան տեղի ունեցավ շաբաթ օրը՝ Տիկնիկային թատրոնում: Չնայած հայ դերասանները բավական լավ խաղացին, սակայն «ոչ ստանդարտ» ներկայացումից, գուցեեւ բեմում բռնության տեսարաններից, հանդիսատեսի ռեակցիան կարծես միանշանակ չէր՝ մի տեսակ վարանում էին ծափահարել: Ներկայացումից հետո Ռավենհիլը փոքրիկ հարցազրույց տվեց «Առավոտին»: Նա ասաց, որ շատ էր լսել «Հայֆեստի» ու Հայաստանի մասին եւ ուրախ է, որ վերջապես Հայաստանում է: Փաստենք, որ նրան մեր երկիր հրավիրելու համար «Հայֆեստի» նախագահ Արթուր Ղուկասյանը շուրջ մեկ տարի բանակցել է: Բրիտանացի դրամատուրգը գոհ էր նաեւ հայ դերասաններից, որոնց հետ սիրով է աշխատել: Խնդրեցինք մեկնաբանել դահլիճի տրամադրությունը եւ ոչ բուռն ծափերը: «Բեմադրությունը 25 րոպեանոց էր, նպատակը՝ մեծ, ասելիքը խորք ուներ: Ներկայացումն ավարտվել էր, բայց հանդիսատեսը դեռ շարունակում էր մտածել, նրա համար շատ բան «մութ» էր մնացել, հետեւաբար՝ ծափահարելուն չէր հասել»,- հնչեց Ռավենհիլի պատասխանը: Մեր այն դիտարկմանը, որ ինքը սեքսի եւ բռնության տեսարաններ ներկայացնելիս հաճախ անցնում է թույլատրելիի սահմանները, դրամատուրգը պատասխանեց. «Դա նորմալ երեւույթ է, թատրոնը պետք է առանց վերապահումների հրատապ հարցեր բարձրացնի, որոնք կան իրականում, սակայն հաճախ դրանց մասին միտումնավոր չեն խոսում»:

«Առավոտի» հաջորդ հարցին՝ համամի՞տ է տեսակետին, թե վաղուց անցել են Շեքսպիր բեմադրելու ժամանակները, դրամատուրգն ասաց, որ չի համարում, թե Շեքսպիրն այլեւս ժամանակավրեպ է, ու անձամբ ինքը հաճույքով է դիտում նրա գործերի բեմադրությունները: Ինչ վերաբերում է իրեն տրված «մեր ժամանակների Շեքսպիր» տիտղոսին, այս մասին նա ասաց. «Դա շատ բարձր ու պարտավորեցնող գնահատական է ինձ համար, նաեւ բարձր նպատակ... Ես ուղղակի գրում եմ իմ հաճույքի համար՝ առանց մտածելու հետեւանքների մասին»:

Ռավենհիլը, որ նաեւ դասավանդում է Մեծ Բրիտանիայում, նշեց, որ բուհում աշխատում է դերասանների ու դրամատուրգների հետ, սակայն երբեք չի հավակնում ուսուցիչ լինել. «Մենք ընդամենը փորձի փոխանակում ենք իրականացնում»:

Դառնալով «Հայֆեստի» շրջանակներում իր տեսած ներկայացումներին՝ դրամատուրգն ասաց, որ տպավորված է հատկապես «Պատմություններ գնացքում» բեմադրությունից (ռեժիսոր՝ Նարինե Մալյան), որի ընթացքում անընդհատ ծիծաղել է ու դրական լիցքեր ստացել: Ափսոսաց, որ ռեժիսորի անունը չի հիշում:
***

And here is news report by Novosti-Armenia (in Russian):

Ереванский театральный фестиваль HighFest продолжит сотрудничество с Марком Равенхиллом

ЕРЕВАН, 14 октября. /Новости-Армения/. Международный театральный фестиваль HighFest (Айфест) продолжит в 2009 году сотрудничество со знаменитым современным британским драматургом Марком Равенхиллом, сообщил руководитель фестиваля Артур Гукасян.

«В ходе ереванского визита Равенхилла в рамках нашего фестиваля мы достигли договоренности о сотрудничестве», - сказал во вторник журналистам Гукасян, подчеркнув важность нахождения источников финансирования для реализации этих планов.

По его словам, сотрудничество будет осуществляться по двум направлениям: проведение семинаров для армянских драматургов и сценаристов, а также постановка совместных спектаклей с участием актеров из Армении и Великобритании.

В рамках HighFest 2008 года, который прошел в Ереване 4-12 октября, Марк Равенхилл осуществил постановку русскоязычного варианта своей пьесы «Потерянный рай», в которой были задействованы четыре армянских актера.

Равенхилл – культовая фигура современного театра, один из лидеров так называемой «новой волны» британской драматургии. Он родился в 1966 году, изучал драматургию и филологию в Бристольском университете. Его часто называют современным Шекспиром.

Первая и, пожалуй, самая известная пьеса Марка Равенхилла Shopping and F***ing была поставлена в Королевском Театре в Вест-Энде в 1997 году. Эту пьесу перевели на множество иностранных языков, она ставилась в Нью-Йорке и в Австралии, была в турне с Королевским театром.

artmika said...

Mark Ravenhill: My near death period (HIV, epilepsy, comas and memory loss haven't stopped Mark Ravenhill writing - in fact, they are what drive him)